StarBulletin.com

Na la nui o ke Aupuni Mo'ī


By

POSTED: Saturday, January 09, 2010

Synopsis: The official holidays of the Hawaiian Kingdom must continue to be observed.

I kēia mau lā e kau nei ka no'ono'o ma luna o nā lā nui o ka pau 'ana o kēia makahiki, nui nō paha ko kākou nalu 'ana i nā pōmaika'i i loa'a mai i loko o ka makahiki. 'O kekahi pōmaika'i nui o ke aupuni nei e ho'omana'o mau ai, 'o ia ke kū'oko'a o ka 'āina.

Ma kona 'ano he aupuni kū'oko'a, he mau lā nui nō i mālama 'ia e kēia aupuni. 'Elua nō 'ano o ka lā nui–'o kekahi, nānā 'ia e ke aupuni ma ke 'ano he lā ho'omaha hana, a 'o kekahi, he lā nui nō, akā, 'a'ole he lā ho'omaha. Ua pa'i 'ia i loko o ka puke 'o Thrum's Annual nā lā nui o ke Aupuni Mō'ī o ka MH 1875 a 'o kēia nei ma lalo nei nā lā nui i nānā 'ia e ke aupuni he lā ho'omaha:

» Ka Lā Nū'ia, aia ma ka lā 1 o Ianuali
» Ka Lā Hānau o ke Keiki Ali'i o Leleiohoku, aia ma ka lā 10 o Ianuali
» Ka Lā Ho'omana'o iā Kamehameha, aia ma ka lā 11 o Iune
» Ka Lā Hānau o ka Mō'ī Kalākaua, aia ma ka lā 16 o Nowemapa
» Ka Lā i Ho'okumu 'ia ai ke Kū'oko'a o ke Aupuni Mō'ī Hawai'i, aia ma ka lā 28 o Nowemapa
» Ka Lā Kalikimaka, aia ma ka lā 25 o Kēkēmapa

Nānā 'ia ka lā hānau o Leleiohoku, no ka mea, 'o ia ka ho'oilina mō'ī o Kalākaua, akā, make 'ē 'o ia i ka 1877, no laila, lilo 'o Lili'uokalani 'o ia ka ho'oilina.

'O kēia nā lā nui i nānā 'ia ma ke 'ano he lā nui, akā, 'a'ole he lā ho'omaha hana, e like nō me ka nānā 'ia o ka lā Nū'ia Pākē o kēia manawa, he lā nui, akā, 'a'ole he lā ho'omaha hana:

» Ka Lā Nū'ia Pākē, aia ma ka lā 6 o Pepeluali
» Ka Lā Hānau o ka Mō'ī Wahine Wīkōlia o 'Enelani, aia ma ka lā 24 o Mei
» Ka Lā Kū'oko'a o 'Amelika Hui 'ia, aia ma ka lā 4 o Iulai

He hō'ailona ka nānā 'ia o nā lā nui 'o ka lā hānau o ka Mō'ī Wahine Wīkōlia a me ka Lā Kū'oko'a o 'Amelika no ka pili hoaloha o ke 'ano o ka pili ma waena o 'Enelani a me 'Amelika me ke Aupuni Mō'ī Hawai'i a kama'āina nō paha kākou i ka mele kaulana 'o Queen's Juibilee i haku 'ia e Lili'uokalani i kona wā he keiki ali'i. Huaka'i aku nei nō 'o ia me kekahi pū'ulu po'e ali'i Hawai'i i ka 'aha ho'ohanohano o Wīkōlia i ka 1887 a makana 'ia ua mele nei iā Wīkōlia ma laila. He makuahine papakema nō ho'i 'o Wīkōlia no ke Keiki Ali'i 'o Albert, 'o ia ho'i Ka Haku o Hawai'i, ka mea i make i kona makahiki 'ehā.

No laila, e ka Hawai'i, ke kupa o ke koko 'ōiwi a me ke kupa haole i ho'okupa 'ia, e ho'olaule'a kākou i nā lā nui o ke Aupuni Mō'ī me ka ho'omana'o pū i kona kū'oko'a mau. E hana kākou i nā hana e kū ai he aupuni kū'oko'a. E wala'au mau nō kākou no ke kū'oko'a o ka 'āina a e ho'omaopopo mau kākou i nā ke'ena like 'ole o 'Amelika, ka Moku'āina 'o Hawai'i, a pēia pū ka pū'ali koa 'Amelika, he kū'oko'a mau nō ke Aupuni Mō'ī a he malihini lākou i 'ane'i.

E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» .(JavaScript must be enabled to view this email address)
» .(JavaScript must be enabled to view this email address)
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by the Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.