Synopsis: This story talks about the 100th birthday party for centenarian Lady Helen Solomon Kamanä. “;Maika'i ka makani o Kohala. 'Ike 'ia e ka Inuwai.”; Pëlä i ho'omaika'i 'ia ai 'o Lady Helen Solomon Kamanä ma kona pä'ina lä hänau piha makahiki he 100 ma Nowemapa 27 ma ka hale 'aina 'o Willows. 'Oiai he lä nui ia, ua hiki mai 'o Tütü e like me ka 'önohi o ka lä ma luna o Häpu'u me ka mälamalama o kona mino'aka, kona päpale Palani hïka'a, me kona mu'umu'u melemele kohu lehua mamo o uka o Pololü, kona 'äina hänau. Ua pa'a ho'i kona kino e like me ke 'ano o ko Kohala makani ' pa'apa'a. Pa'a ho'i kona mana'o a me ka püliki a ka lima. 'Ae, Kohala 'Unupa'a.

Ua hänau 'ia 'o Tütü Kamanä ma Häli'ipälala, Kohala, ma ka lä 14 o Nowemapa i ka MH 1908. No Siria mai kona makuakäne a 'ölelo Sepania wale nö 'o ia ma ka hale a 'o kona makuahine ka mea 'ölelo Hawai'i. A pëlä i pa'a ai iä Tütü he 'ekolu 'ölelo. Ma hope o ka hala 'ana o kona mau mäkua, ua kau moku 'o ia a pae ma O'ahu. Ma 'ane'i 'o ia i ho'olale 'ia ai e ke kani 'ukulele a John “;Squeeze”; Kamanä. Ua male a puka mai 'elua keiki 'o John Kamanä Jr. läua 'o Leone Puamae'ole Okamura, ke kaikamahine a läua ma ke mele 'o “;Ku'u Pua Mae 'Ole”;. Ua kani mo'opuna me nä kuakahi a ua hïmeni haipule läkou i ke mele “;Ho'onani i ka Makua Mau”; ma ka pä'ina.

Ho'ohanohano 'ia 'o Tütü e ka 'Ahahui o nä Hui Sivila Hawai'i, Ke Ke'ena Kuleana Hawai'i (OHA), ke Kenekoa Kaniala Akaka a me ke Kenekoa Barack Obama. Ua kähähä mahalo nä känaka a pau i kona pa'uhia ma ka hana, 'elima lä o ka pule. Mau nö. Mea mai ka 'ona o Royal Designs, käna mo'opuna wahine 'o Lia Alameda, “;'A'ohe ona palena. Pëlä 'o ia ma ko mäkou wä 'öpio. Ua kä 'upena 'o ia, kaula'i he'e, ku'i poi me kona lima nui, këlä 'ano, a mau kona 'ono i ka poi me ke kämano 'ula'ula!”;

I ka makahiki o kona lä hänau ua lanakila 'o 'Ikuwä me Ka'au'a i ka Ho'okükü Paniolo ma Waiomina, a ua kükulu nä kula hou 'o Pu'uwai La'a ma Kaimukï, ka hale noho pöhaku 'o Kawaiaha'o ma Mid Pacific, ke kula nui mua ma Mänoa, a ua ho'okumu 'ia nä kahua pü'ali koa ma Shafter me Schofield. I loko o kona ola, ua 'ike 'o Tütü i nä Kaua Honua 'elua, ka Wä Wï Nui o nä '30 me nä '40, ka hiolo o ka Paia Nui ma Kelemänia, ka pae 'ana o känaka ma ka mahina, ka Ho'okahuli 'Ia o ke Aupuni Hawai'i me ke ala hou 'ana o nä Hawai'i.

He aha ke kumu o kona li'uli'u 'ana ma Hauola (ola lö'ihi)? Pane mai käna mo'opuna 'o John Kamanä III, he hoa papa na Barack Obama ma Punahou, “;'O ka Haku, 'o kona 'ohana, 'o käna hana.”; Ua mahalo mau a pinepine 'o Tütü i ke Akua a me Iesü ma ka pä'ina. Na ke Akua i käohi i kona mau lä. Ma kekahi 'Aha Mänaleo aku nei, ua 'ölelo 'o ia, “;'O këia ku'u wä kamali'i hou. 'Ü, nani nö ho'i.”; 'Ï äkea maila ia i ka po'e ma Willows, “;'O 'oukou, kohu pua nani ma ko'u mäla. U'i.”; Pëlä nö 'o Tütü. U'i ka 'öiwi o Kohala.

E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> .(JavaScript must be enabled to view this email address)

>> .(JavaScript must be enabled to view this email address)

This column is coordinated by Kawaihuelani at the University of Hawai'i at Mänoa, supported by the Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence

100 Makahiki!

Synopsis: This story talks about the 100th birthday party for centenarian Lady Helen Solomon Kamanā. “;Maika'i ka makani o Kohala. 'Ike 'ia e ka Inuwai.”; Pēlā i ho'omaika'i 'ia ai 'o Lady Helen Solomon Kamanā ma kona pā'ina lā hānau piha makahiki he 100 ma Nowemapa 27 ma ka hale 'aina 'o Willows. 'Oiai he lā nui ia, ua hiki mai 'o Tūtū e like me ka 'ōnohi o ka lā ma luna o Hāpu'u me ka mālamalama o kona mino'aka, kona pāpale Palani hīka'a, me kona mu'umu'u melemele kohu lehua mamo o uka o Pololū, kona 'āina hānau. Ua pa'a ho'i kona kino e like me ke 'ano o ko Kohala makani ' pa'apa'a. Pa'a ho'i kona mana'o a me ka pūliki a ka lima. 'Ae, Kohala 'Unupa'a.

Ua hānau 'ia 'o Tūtū Kamanā ma Hāli'ipālala, Kohala, ma ka lā 14 o Nowemapa i ka MH 1908. No Siria mai kona makuakāne a 'ōlelo Sepania wale nō 'o ia ma ka hale a 'o kona makuahine ka mea 'ōlelo Hawai'i. A pēlā i pa'a ai iā Tūtū he 'ekolu 'ōlelo. Ma hope o ka hala 'ana o kona mau mākua, ua kau moku 'o ia a pae ma O'ahu. Ma 'ane'i 'o ia i ho'olale 'ia ai e ke kani 'ukulele a John “;Squeeze”; Kamanā. Ua male a puka mai 'elua keiki 'o John Kamanā Jr. lāua 'o Leone Puamae'ole Okamura, ke kaikamahine a lāua ma ke mele 'o “;Ku'u Pua Mae 'Ole”;. Ua kani mo'opuna me nā kuakahi a ua hīmeni haipule lākou i ke mele “;Ho'onani i ka Makua Mau”; ma ka pā'ina.

Ho'ohanohano 'ia 'o Tūtū e ka 'Ahahui o nā Hui Sivila Hawai'i, Ke Ke'ena Kuleana Hawai'i (OHA), ke Kenekoa Kaniala Akaka a me ke Kenekoa Barack Obama. Ua kāhāhā mahalo nā kānaka a pau i kona pa'uhia ma ka hana, 'elima lā o ka pule. Mau nō. Mea mai ka 'ona o Royal Designs, kāna mo'opuna wahine 'o Lia Alameda, “;'A'ohe ona palena. Pēlā 'o ia ma ko mākou wā 'ōpio. Ua kā 'upena 'o ia, kaula'i he'e, ku'i poi me kona lima nui, kēlā 'ano, a mau kona 'ono i ka poi me ke kāmano 'ula'ula!”;

I ka makahiki o kona lā hānau ua lanakila 'o 'Ikuwā me Ka'au'a i ka Ho'okūkū Paniolo ma Waiomina, a ua kūkulu nā kula hou 'o Pu'uwai La'a ma Kaimukī, ka hale noho pōhaku 'o Kawaiaha'o ma Mid Pacific, ke kula nui mua ma Mānoa, a ua ho'okumu 'ia nā kahua pū'ali koa ma Shafter me Schofield. I loko o kona ola, ua 'ike 'o Tūtū i nā Kaua Honua 'elua, ka Wā Wī Nui o nā '30 me nā '40, ka hiolo o ka Paia Nui ma Kelemānia, ka pae 'ana o kānaka ma ka mahina, ka Ho'okahuli 'Ia o ke Aupuni Hawai'i me ke ala hou 'ana o nā Hawai'i.

He aha ke kumu o kona li'uli'u 'ana ma Hauola (ola lō'ihi)? Pane mai kāna mo'opuna 'o John Kamanā III, he hoa papa na Barack Obama ma Punahou, “;'O ka Haku, 'o kona 'ohana, 'o kāna hana.”; Ua mahalo mau a pinepine 'o Tūtū i ke Akua a me Iesū ma ka pā'ina. Na ke Akua i kāohi i kona mau lā. Ma kekahi 'Aha Mānaleo aku nei, ua 'ōlelo 'o ia, “;'O kēia ku'u wā kamali'i hou. 'Ū, nani nō ho'i.”; ' ākea maila ia i ka po'e ma Willows, “;'O 'oukou, kohu pua nani ma ko'u māla. U'i.”; Pēlā nō 'o Tūtū. U'i ka 'ōiwi o Kohala.

E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> .(JavaScript must be enabled to view this email address)

>> .(JavaScript must be enabled to view this email address)

This column is coordinated by Kawaihuelani at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by the Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence