Starbulletin.com
Kauakukalahale



Kawaiaha‘o Church School

Synopsis: This private school on the grounds of the famous Kawaiaha'o Church that employs the Montessori philosophy of teaching has recently decided to offer a bilingual-bicultural curriculum in Hawaiian and English.


Aloha mai nō kākou e nā hoa makamaka o ka 'ōlelo Hawai'i. Eia mai kauwahi paka o Kauakūkalahale ke helele'i nei ma ke kūlanakauhale o Honolulu a puni. A he mea ia e ma'ū ai ka malo'o o ka pu'u. Inu 'ia a kena!

Aia ke kū maila ma ua kūlanakauhale nei kekahi kula i kapa 'ia 'o Kawaiaha'o Church School a he alahula nō ho'i ia kula no Kauakūkalahale mai ka wā i o kikilo a hiki loa mai nō i kēia wā e kani nei ka leo o nā kamali'i. 'O ke 'ano o ke a'o 'ana ma kēia kula, ua alaka'i 'ia e ka mana'o o kekahi wahine, i kapa 'ia 'o Maria Montessori, no ka ho'ona'auao 'ana i nā keiki ma o ka waiho 'ana i ka lima o kēlā keiki kēia keiki ka mana e koho ai i kāna hana e hana ai a me ke 'ano ho'i o ia hana e lawelawe 'ia ai. 'A'ole kuhikuhi 'ia kāna mau hana a pau e ke kumu. 'O ka pahuhopu o kēia 'ano a'o 'ana, 'o ia ka ili 'ana o ke kuleana ma luna o ke keiki no kona a'o 'ana iā ia iho. Hele a 'ae'oia koke ke keiki i ka ua mea 'o ka hana mau 'ana nona iho.

Mali'a o ho'omaloka mai auane'i kekahi po'e i ka pono o kēia 'ano a'o 'ana me ka 'ī 'ana iho, "'A'ole hiki ke waiho wale 'ia ke keiki me ke kuhi 'ole aku i ka mea e hana ai o hūhewa auane'i a ho'owalewale 'ia paha e ka hana kūpono 'ole." 'O ka 'oia'i'o, 'a'ole e ho'oku'u wale 'ia ke keiki e hele lanakila aku i 'ō a i 'ane'i. He mau loina nō e alaka'i a e kaupalena ai i kāna mau hana e hana ai. 'O kekahi mana'o nui o ke a'o Montessori, he mea akamai ke keiki a he hiki nō iā ia ke koho i kona ala e hele ai.

Ma muli o kona nānā 'ana i ke 'ano o ke a'o 'ana a ka po'e 'ōiwi i kā lākou po'e keiki, pēlā i kupu mai ai ka mana'o o ua 'o Montessori no ka ho'okumu 'ana i mau kula no ka ho'ona'auao 'ana i nā keiki like 'ole ma ia 'ano like. I kēia lā, ke kū nei nā kula Montessori ma nā 'āina he nui mai 'ō a 'ō o ka honua nei. Ua pili nō kekahi o nā mana'o nui o ke a'o Montessori i nā loina a me nā mana'o o ka po'e Hawai'i no ka ho'ona'auao 'ana i kā kākou mau keiki. He mea nui i ka po'e Hawai'i ka ho'omaopopo 'ana i nā 'ōlelo a'o a nā kūpuna, penei ho'i: "ma ka hana ka 'ike", "nānā ka maka a hana ka lima", "mai maka'u i ka hana, maka'u i ka molowa". He mau mana'o nō ho'i kēia e mālama 'ia nei ma loko o nā ha'awina Montessori.

No kēia pilina ma waena o ke a'o Montessori a me ke a'o a ka po'e Hawai'i, ua 'ike 'ia ka waiwai o ka ho'okumu 'ana i nā ha'awina 'ōlelo pālua ma Kawaiaha'o Church School, 'o ia ho'i, ma ka 'ōlelo haole a me ka 'ōlelo Hawai'i. Nani wale ke akamai o ia hana! Ola ho'i nā iwi i nā kama o Kawaiaha'o!



Online Resources:
» Ulukau.org
» Hawaiian-English Dictionary

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.

E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)


BACK TO TOP


Kawaiaha‘o Church School

Synopsis: This private school on the grounds of the famous Kawaiaha'o Church that employs the Montessori philosophy of teaching has recently decided to offer a bilingual-bicultural curriculum in Hawaiian and English.


Aloha mai nö käkou e nä hoa makamaka o ka 'ölelo Hawai'i. Eia mai kauwahi paka o Kauakükalahale ke helele'i nei ma ke külanakauhale o Honolulu a puni. A he mea ia e ma'ü ai ka malo'o o ka pu'u. Inu 'ia a kena!

Aia ke kü maila ma ua külanakauhale nei kekahi kula i kapa 'ia 'o Kawaiaha'o Church School a he alahula nö ho'i ia kula no Kauakükalahale mai ka wä i o kikilo a hiki loa mai nö i këia wä e kani nei ka leo o nä kamali'i. 'O ke 'ano o ke a'o 'ana ma këia kula, ua alaka'i 'ia e ka mana'o o kekahi wahine, i kapa 'ia 'o Maria Montessori, no ka ho'ona'auao 'ana i nä keiki ma o ka waiho 'ana i ka lima o këlä keiki këia keiki ka mana e koho ai i käna hana e hana ai a me ke 'ano ho'i o ia hana e lawelawe 'ia ai. 'A'ole kuhikuhi 'ia käna mau hana a pau e ke kumu. 'O ka pahuhopu o këia 'ano a'o 'ana, 'o ia ka ili 'ana o ke kuleana ma luna o ke keiki no kona a'o 'ana iä ia iho. Hele a 'ae'oia koke ke keiki i ka ua mea 'o ka hana mau 'ana nona iho.

Mali'a o ho'omaloka mai auane'i kekahi po'e i ka pono o këia 'ano a'o 'ana me ka 'ï 'ana iho, "'A'ole hiki ke waiho wale 'ia ke keiki me ke kuhi 'ole aku i ka mea e hana ai o hühewa auane'i a ho'owalewale 'ia paha e ka hana küpono 'ole." 'O ka 'oia'i'o, 'a'ole e ho'oku'u wale 'ia ke keiki e hele lanakila aku i 'ö a i 'ane'i. He mau loina nö e alaka'i a e kaupalena ai i käna mau hana e hana ai. 'O kekahi mana'o nui o ke a'o Montessori, he mea akamai ke keiki a he hiki nö iä ia ke koho i kona ala e hele ai.

Ma muli o kona nänä 'ana i ke 'ano o ke a'o 'ana a ka po'e 'öiwi i kä läkou po'e keiki, pëlä i kupu mai ai ka mana'o o ua 'o Montessori no ka ho'okumu 'ana i mau kula no ka ho'ona'auao 'ana i nä keiki like 'ole ma ia 'ano like. I këia lä, ke kü nei nä kula Montessori ma nä 'äina he nui mai 'ö a 'ö o ka honua nei. Ua pili nö kekahi o nä mana'o nui o ke a'o Montessori i nä loina a me nä mana'o o ka po'e Hawai'i no ka ho'ona'auao 'ana i kä käkou mau keiki. He mea nui i ka po'e Hawai'i ka ho'omaopopo 'ana i nä 'ölelo a'o a nä küpuna, penei ho'i: "ma ka hana ka 'ike", "nänä ka maka a hana ka lima", "mai maka'u i ka hana, maka'u i ka molowa". He mau mana'o nö ho'i këia e mälama 'ia nei ma loko o nä ha'awina Montessori.

No këia pilina ma waena o ke a'o Montessori a me ke a'o a ka po'e Hawai'i, ua 'ike 'ia ka waiwai o ka ho'okumu 'ana i nä ha'awina 'ölelo pälua ma Kawaiaha'o Church School, 'o ia ho'i, ma ka 'ölelo haole a me ka 'ölelo Hawai'i. Nani wale ke akamai o ia hana! Ola ho'i nä iwi i nä kama o Kawaiaha'o!



Online Resources:
» Ulukau.org
» Hawaiian-English Dictionary

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.

E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)


Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html

Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.



BACK TO TOP
© Honolulu Star-Bulletin -- https://archives.starbulletin.com
Tools




E-mail City Desk