Starbulletin.com
Kauakukalahale



Ka waiwai o ka pili waiwai

Synopsis: Legalized gambling in Hawaii will only exacerbate the numerous problems that Hawaiians already endure. We cannot count on luck to solve our problems. Hard work offers the only true relief.


Aloha mai nō kākou e nā makamaka heluhelu o Kauakūkalahale. Eia hou mai kahi mau paka ua a kā 'oukou wahi mea kākau nei ke pakī nei i nā kala o ko 'oukou mau hale. Na 'oukou nō 'oukou e maliu mai. I Las Vegas aku nei kahi keiki minamina mea poepoe a 'ike maka i ke kumu e kū'ē ai i ka 'āpono 'ia o ia mea he pili waiwai ma Hawai'i nei.

I kēia au a kākou e noho nei, ua 'ike 'ia ke kālā he mea waiwai ia; a ua ana 'ia ho'i ka waiwai o kekahi kanaka ma ka nui o kāna kālā e ho'āhu ai. Kā! 'A'ole ia he 'ai. 'A'ole ia he i'a. 'A'ole kā ho'i ia he wahi e moe ai. Eia na'e, he nui ko kākou make'e i ia mea a 'a'ole nō o kana mai kona ikaika ho'owalewale mai. Na wai nō ho'i ia e pakele aku?

Mali'a o 'ōlelo mai auane'i kekahi po'e ē he au hou kēia a ua hele a he ola ia mea he kālā no ka 'ohana. 'O ka nele kālā, he noho 'īnea nō, 'o ka 'uku ka 'ai, 'o ka lia ka i'a, a 'o 'A'ala Pāka kona wahi e moe ai. 'A'ole nō paha e hiki ke hō'ole 'ia ka 'oia'i'o o ia 'ōlelo. 'A'ole e hihi. 'O ka'u na'e e kū'ē nei, 'o ia nō ia mea he 'ānunu. Na ka 'ānunu e koikoi mai i ka mea kālā e pili aku i kāna kālā me ka mana'o e ho'oulu i ka nui o kona waiwai. I ka hapanui na'e o ka manawa, he lilo kāna kālā iā ha'i a lilo pū ho'i me ka 'ai, ka i'a, a me kahi moe o ka 'ohana. Aloha nō ke ake kālā!

'O ka po'e 'ilihune ke lilo mua i ka ho'owalewale'ia mai. 'O ko lākou lā kūlana nele kālā, he lilo ia mea he pili waiwai i mea e lana ai ka mana'o ē 'o ia ko lākou mea e kū'ono'ono ai. He mana'olana ho'opunipuni na'e ia. I 'āpono 'ia mai ka pili waiwai ma Hawai'i nei, 'o ka po'e Hawai'i ke pilikia nui, no ka mea, ua helu 'ia kākou ma nā po'e nele a hune o nēia pae 'āina, a 'o kākou ke puni nui i ia mana'olana.

Na ka 'ānunu nō ho'i e ho'owalewale iā kākou e hilina'i i ka laki a huli kua ho'i i ke a'oa'o a ko kākou po'e kūpuna. Aia ko kākou noho kū'ono'ono a huli ka lima i lalo. Ua like ko kākou hilina'i 'ana i ka laki me ke kanaka nona ka lima e huli mau ana i luna. 'O ka laki, 'a'ole ia he mea loa'a wale mai i kēlā me kēia kanaka. Na ka laki e koho i kona hoa e noho pū ai, a he mau punahele kāna i helu wale 'ia ko lākou nui.

He aha lā ka'u o ka hānai 'ana i kahi mīkini 'ai ho'onu'unu'u 'oiai ko'u po'e hoa lāhui e noho 'īnea nei, 'a'ohe 'ai, 'a'ohe i'a, a 'a'ohe wahi e moe ai? He kipa hewa kā ho'i ke aloha i ka 'īlio! I 'ole au kū hewa ma kēia, ma ka pili waiwai a ka po'e Hawai'i kahiko, 'a'ole kauka'i 'ia ka laki. Ua kauka'i 'ia ka 'ike, ke akamai, ka ikaika, ka 'eleu, a me nā 'ano mea like. 'O ia wale ihola nō nā mea e kū'ono'ono ai kākou.



Online Resources:
» Ulukau.org
» Hawaiian-English Dictionary

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.

E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)


BACK TO TOP


Ka waiwai o ka pili waiwai

Synopsis: Legalized gambling in Hawaii will only exacerbate the numerous problems that Hawaiians already endure. We cannot count on luck to solve our problems. Hard work offers the only true relief.


Aloha mai nö käkou e nä makamaka heluhelu o Kauakükalahale. Eia hou mai kahi mau paka ua a kä 'oukou wahi mea käkau nei ke pakï nei i nä kala o ko 'oukou mau hale. Na 'oukou nö 'oukou e maliu mai. I Las Vegas aku nei kahi keiki minamina mea poepoe a 'ike maka i ke kumu e kü'ë ai i ka 'äpono 'ia o ia mea he pili waiwai ma Hawai'i nei.

I këia au a käkou e noho nei, ua 'ike 'ia ke kälä he mea waiwai ia; a ua ana 'ia ho'i ka waiwai o kekahi kanaka ma ka nui o käna kälä e ho'ähu ai. Kä! 'A'ole ia he 'ai. 'A'ole ia he i'a. 'A'ole kä ho'i ia he wahi e moe ai. Eia na'e, he nui ko käkou make'e i ia mea a 'a'ole nö o kana mai kona ikaika ho'owalewale mai. Na wai nö ho'i ia e pakele aku?

Mali'a o 'ölelo mai auane'i kekahi po'e ë he au hou këia a ua hele a he ola ia mea he kälä no ka 'ohana. 'O ka nele kälä, he noho 'ïnea nö, 'o ka 'uku ka 'ai, 'o ka lia ka i'a, a 'o 'A'ala Päka kona wahi e moe ai. 'A'ole nö paha e hiki ke hö'ole 'ia ka 'oia'i'o o ia 'ölelo. 'A'ole e hihi. 'O ka'u na'e e kü'ë nei, 'o ia nö ia mea he 'änunu. Na ka 'änunu e koikoi mai i ka mea kälä e pili aku i käna kälä me ka mana'o e ho'oulu i ka nui o kona waiwai. I ka hapanui na'e o ka manawa, he lilo käna kälä iä ha'i a lilo pü ho'i me ka 'ai, ka i'a, a me kahi moe o ka 'ohana. Aloha nö ke ake kälä!

'O ka po'e 'ilihune ke lilo mua i ka ho'owalewale'ia mai. 'O ko läkou lä külana nele kälä, he lilo ia mea he pili waiwai i mea e lana ai ka mana'o ë 'o ia ko läkou mea e kü'ono'ono ai. He mana'olana ho'opunipuni na'e ia. I 'äpono 'ia mai ka pili waiwai ma Hawai'i nei, 'o ka po'e Hawai'i ke pilikia nui, no ka mea, ua helu 'ia käkou ma nä po'e nele a hune o nëia pae 'äina, a 'o käkou ke puni nui i ia mana'olana.

Na ka 'änunu nö ho'i e ho'owalewale iä käkou e hilina'i i ka laki a huli kua ho'i i ke a'oa'o a ko käkou po'e küpuna. Aia ko käkou noho kü'ono'ono a huli ka lima i lalo. Ua like ko käkou hilina'i 'ana i ka laki me ke kanaka nona ka lima e huli mau ana i luna. 'O ka laki, 'a'ole ia he mea loa'a wale mai i këlä me këia kanaka. Na ka laki e koho i kona hoa e noho pü ai, a he mau punahele käna i helu wale 'ia ko läkou nui.

He aha lä ka'u o ka hänai 'ana i kahi mïkini 'ai ho'onu'unu'u 'oiai ko'u po'e hoa lähui e noho 'ïnea nei, 'a'ohe 'ai, 'a'ohe i'a, a 'a'ohe wahi e moe ai? He kipa hewa kä ho'i ke aloha i ka 'ïlio! I 'ole au kü hewa ma këia, ma ka pili waiwai a ka po'e Hawai'i kahiko, 'a'ole kauka'i 'ia ka laki. Ua kauka'i 'ia ka 'ike, ke akamai, ka ikaika, ka 'eleu, a me nä 'ano mea like. 'O ia wale ihola nö nä mea e kü'ono'ono ai käkou.



Online Resources:
» Ulukau.org
» Hawaiian-English Dictionary

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.

E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)


Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html

Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.



BACK TO TOP
© Honolulu Star-Bulletin -- https://archives.starbulletin.com
Tools




E-mail City Desk