By Kekeha Solis
Kanono
Ka Ho‘opa‘i
Synopsis: Too bad that two people who supported Hawaiian programs at the University of Hawai'i are no longer in their positions.
Aloha mai e nä makamaka heluhelu o Kauakükalahale, 'o ke po'omana'o e kau a'ela ma luna, he mea ia e hö'ike ana i ka 'o'ole'a a ikaika paha o kahi ho'opa'i. I kekahi manawa, he kanono pono ka ho'opa'i, a i kekahi manawa, 'a'ole paha.
Ua laha aku nei paha ka ho'opau 'ia 'ana o ke po'o nui o ke Kula Nui o Hawai'i ma Mänoa, 'o ia ho'i 'o Peter Englert i nä pule i ka'ahope iho nei, a ma mua aku o këlä, pëia pü me Evan Dobelle, ka pelekikena ma mua, o ke Kula Nui o Hawai'i. 'O nä luna nui 'elua këia o ke Kula Nui o Hawai'i, a i loko nö paha o ka makahiki ho'okahi, ua pau läua i ka ho'opau 'ia. He kanono maoli nö këia ho'opa'i i kau aku nei ma luna o läua.
He hana hewa paha kai hana 'ia e läua? 'O ka ho'opau koke 'ia ka hana e pono ai? Ua ho'omaopopo 'ia läua, he hana küpono 'ole ia? A hä'awi 'ia he wä e 'ike 'ia ai ka loli a me ka loli 'ole paha o ka hana? He mau külana ki'eki'e nö ia, he pelekikena a me ke po'o nui, a ua nui a lö'ihi ka hana ma ka wae pono 'ana i nä moho, a koho pono 'ia. A eia kä, kipaku koke 'ia. "A hewa nö he hale kanaka, 'a'ohe hewa o ka hale kanaka 'ole." 'Eä, he mau känaka wale nö läua 'elua, 'a'ole he mau akua.
'O kekahi mea minamina, he mau luna nui 'o Dobelle a me Englert i käko'o i nä polokalamu Hawai'i. ('O ka mea paha ia i kipaku 'ia ai läua?) Mai noho a poina, he 10 makahiki aku nei a emi iki mai paha, mai käpae 'ia nä papa 'ölelo Hawai'i he nui ma Mänoa, inä i kü'ë 'ole ka nui o nä känaka i hele i ka hale 'o Bachman. A 'a'ole läua nei (Dobelle a me Englert) ma ke Kula Nui o Hawai'i i ia manawa. He hewa nui paha ia, ke käpae 'ia 'ana o nä papa 'ölelo Hawai'i, 'oiai, he wä ho'i ia i piha ku'i ai nä papa, nui hewahewa nä haumäna 'ölelo Hawai'i i ia mau lä. 'A'ohe na'e he wahi luna i kipaku 'ia mai kona külana aku. 'A'ohe wahi mea a ho'opa'i iki 'ia o kahi luna. No Dobelle me Englert na'e, nä luna käko'o polokalamu Hawai'i, he hewa iki, 'a'ohe wahi leo i ho'opuka 'ia, kau aku nei ka ho'opa'i ma luna o läua, a he kanono maoli nö. Pehea lä e pono ai?
'O ka mea e maka'u ai i këia manawa, 'o wai lä ke ho'opiha i nä mäkälua e hakahaka nei, a he käko'o paha i nä polokalamu Hawai'i. He mana'o ko ka mea käkau, e maka'u ana nä mea näna e pani i ka hakahaka, e käko'o i nä polokalamu Hawai'i, o hö'ähewa koke 'ia no kekahi hana a kanono ka ho'opa'i.
A no laila, 'o ka hä'awi aloha nö këia iä Evan Dobelle a me Peter Englert no ke käko'o 'ana i nä polokalamu Hawai'i i ko läua wä e lawelawe ana i ka hana no ke Kula Nui o Hawai'i.
Ua lawa paha këia, me nä keiki 'öniu huakëpau o ka Hökü Buletina ke aloha, pëia pü me nä makamaka heluhelu. Ke ho'i akula ko Mänoa keiki, ua ahiahi.
E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua,
'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis
ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu

a i 'ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2624 (Kekeha)

BACK TO TOP
|
 | Note: This version of the column is set in Unicode, which requires current Web-browser software (Netscape 7 or Internet Explorer 6 on most operating systems.) If the Hawaiian text below does not display properly, you may want to use the version coded for older browsers (above) instead.
|
 |
|
By Kekeha Solis
Kanono
Ka Ho‘opa‘i
Synopsis: Too bad that two people who supported Hawaiian programs at the University of Hawai'i are no longer in their positions.
Aloha mai e nā makamaka heluhelu o Kauakūkalahale, 'o ke po'omana'o e kau a'ela ma luna, he mea ia e hō'ike ana i ka 'o'ole'a a ikaika paha o kahi ho'opa'i. I kekahi manawa, he kanono pono ka ho'opa'i, a i kekahi manawa, 'a'ole paha.
Ua laha aku nei paha ka ho'opau 'ia 'ana o ke po'o nui o ke Kula Nui o Hawai'i ma Mānoa, 'o ia ho'i 'o Peter Englert i nā pule i ka'ahope iho nei, a ma mua aku o kēlā, pēia pū me Evan Dobelle, ka pelekikena ma mua, o ke Kula Nui o Hawai'i. 'O nā luna nui 'elua kēia o ke Kula Nui o Hawai'i, a i loko nō paha o ka makahiki ho'okahi, ua pau lāua i ka ho'opau 'ia. He kanono maoli nō kēia ho'opa'i i kau aku nei ma luna o lāua.
He hana hewa paha kai hana 'ia e lāua? 'O ka ho'opau koke 'ia ka hana e pono ai? Ua ho'omaopopo 'ia lāua, he hana kūpono 'ole ia? A hā'awi 'ia he wā e 'ike 'ia ai ka loli a me ka loli 'ole paha o ka hana? He mau kūlana ki'eki'e nō ia, he pelekikena a me ke po'o nui, a ua nui a lō'ihi ka hana ma ka wae pono 'ana i nā moho, a koho pono 'ia. A eia kā, kipaku koke 'ia. "A hewa nō he hale kanaka, 'a'ohe hewa o ka hale kanaka 'ole." 'Eā, he mau kānaka wale nō lāua 'elua, 'a'ole he mau akua.
'O kekahi mea minamina, he mau luna nui 'o Dobelle a me Englert i kāko'o i nā polokalamu Hawai'i. ('O ka mea paha ia i kipaku 'ia ai lāua?) Mai noho a poina, he 10 makahiki aku nei a emi iki mai paha, mai kāpae 'ia nā papa 'ōlelo Hawai'i he nui ma Mānoa, inā i kū'ē 'ole ka nui o nā kānaka i hele i ka hale 'o Bachman. A 'a'ole lāua nei (Dobelle a me Englert) ma ke Kula Nui o Hawai'i i ia manawa. He hewa nui paha ia, ke kāpae 'ia 'ana o nā papa 'ōlelo Hawai'i, 'oiai, he wā ho'i ia i piha ku'i ai nā papa, nui hewahewa nā haumāna 'ōlelo Hawai'i i ia mau lā. 'A'ohe na'e he wahi luna i kipaku 'ia mai kona kūlana aku. 'A'ohe wahi mea a ho'opa'i iki 'ia o kahi luna. No Dobelle me Englert na'e, nā luna kāko'o polokalamu Hawai'i, he hewa iki, 'a'ohe wahi leo i ho'opuka 'ia, kau aku nei ka ho'opa'i ma luna o lāua, a he kanono maoli nō. Pehea lā e pono ai?
'O ka mea e maka'u ai i kēia manawa, 'o wai lā ke ho'opiha i nā mākālua e hakahaka nei, a he kāko'o paha i nā polokalamu Hawai'i. He mana'o ko ka mea kākau, e maka'u ana nā mea nāna e pani i ka hakahaka, e kāko'o i nā polokalamu Hawai'i, o hō'āhewa koke 'ia no kekahi hana a kanono ka ho'opa'i.
A no laila, 'o ka hā'awi aloha nō kēia iā Evan Dobelle a me Peter Englert no ke kāko'o 'ana i nā polokalamu Hawai'i i ko lāua wā e lawelawe ana i ka hana no ke Kula Nui o Hawai'i.
Ua lawa paha kēia, me nā keiki 'ōniu huakēpau o ka Hōkū Buletina ke aloha, pēia pū me nā makamaka heluhelu. Ke ho'i akula ko Mānoa keiki, ua ahiahi.
E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua,
'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis
ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu

a i 'ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2624 (Kekeha)

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department
at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH
President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian
Academic Excellence.