Starbulletin.com

Kauakukalahale



Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html

Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.



He Hana
Mäinoino Kä


Synopsis: Discusses the recent termination of Evan Dobelle by the Board of Regents and expresses gratitude to Dobelle for recognizing the importance of Kanaka Maoli and Kanaka Maoli progams.


Aloha e Kauakükalahale a me ou mau makamaka heluhelu, ua lilo aku nei ke kipaku 'ia 'ana o Evan Dobelle mai kona külana pelekikena o ke Kulanui o Hawai'i i mea kama'ilio nui 'ia a puni ke ao nei. He mea minamina nö ia, 'oiai, he kanaka käko'o 'o ia i ke Kanaka Maoli, a ma muli o ia käko'o a me ka hana a nä Känaka, ua ho'okumu 'ia nä mea like 'ole e pömaika'i ai ke Kanaka Maoli ma ke Kulanui o Hawai'i ma këia pae 'äina a puni.

'O kekahi mea e pü'iwa ai a e kaumaha ai paha ka na'au, 'o ia ke 'ano o kona kipaku 'ia 'ana. 'Auhea 'oukou e nä papa kahu kula o ke Kulanui o Hawai'i, "E 'ike 'oukou i ka hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha i ka 'ïlio."

Aloha nö ke kanaka i kipaku 'ia mai kona külana hana, 'a'ole na'e 'o ia i ho'omaopopo 'ia ë ua kipaku 'ia. A eia kä, ua laha ia nühou a puni ka honua. 'A'ole i kama'ilio iki 'ia he alo a he alo. He keu paha ia a ka hana maka'u wale. A i 'ole ia, he hana poholalo kä.

Aloha ho'i ia kanaka i hana 'ino 'ia pëlä, i kona wä e mäka'ika'i ana ma ka 'äina 'ë me kona 'ohana i nä kulanui like 'ole e komo ai käna keiki käne.

A aloha ia kanaka i hana 'ino 'ia pëlä, 'a'ole na'e 'o ia i ho'omaopopo 'ia i ke kumu o ia kipaku 'ia 'ana. A 'a'ole ho'i i hö'ike 'ia ke kumu i mua o ka lehulehu.

Pëia 'oukou e mälama ai i ke kanaka, e ka papa kahu kula? Pehea lä känaka ma këia hope aku? E like ana paha ka ha'awina a Evan Dobelle e 'ike nei?

E lana kou mana'o e ke kanaka i hana 'ino 'ia aku nei, he kanaka 'oe e mökäkï ana ka hale i ka pepa 'öma'oma'o (kälä). E lilo ana paha 'oe, e ke kanaka aloha wale i 'ona miliona. Aloha nö.

Ua lawa paha ka namunamu 'ana i ka hana lapuwale a ka papa o nä kahu kula o ke Kulanui o Hawai'i, a no laila, he wä ho'i këia e hä'awi ai i ke aloha iä Evan Dobelle no ke käko'o 'ana mai i nä polokalamu e pono ai ke Kanaka Maoli ma ke Kulanui o Hawai'i. A 'o ia ho'okahi ka pelekikena i hana pëlä. 'A'ole 'o ia i ho'omalimali wale mai nö ma ka 'ölelo. Ua hana nö 'o ia a ua 'ike 'ia käna hana e ka lehulehu. 'O këia kolamu kekahi mea i ho'okumu 'ia ma muli o kona käko'o 'ana mai.

A mahalo e Evan Dobelle no ke käko'o mai, a na ke Akua e mälama iä 'oukou me kou 'ohana. 'O kahi mea e lana ai ka mana'o, 'o ia ho'i ka lilo 'ana iä 'oe he mau miliona makana e 'ölelo ai 'oe, "Ua 'ae'oia au."

Mahalo e Kauakükalahale, a me nä makamaka heluhelu ou, ke aloha nö, ke ho'i aku nei ko 'A'ala keiki, ua ahiahi.

[Aloha mai e nä hoa puni heluhelu, e 'olu'olu, e ho'ouna mai paha i mo'olelo a nühou paha, i mea ho'i e pu'ipu'i ai a e nani ai ke kino o Kauakükalahale, nä mea like 'ole ho'i, ka lekapï, ke mele, a pëlä aku. A e kala mai ho'i e nä känaka i ho'ouna mai ma mua i mo'olelo. Eia mäua nei, nä luna ho'oponopono, ke ho'omäkaukau nei ia mau mea no këia mau pule e hiki mai ana.] L.H.





E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua,
'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis
ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu

a i 'ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2624 (Kekeha)



BACK TO TOP
|

Note: This version of the column is set in Unicode, which requires current Web-browser software (Netscape 7 or Internet Explorer 6 on most operating systems.) If the Hawaiian text below does not display properly, you may want to use the version coded for older browsers (above) instead.

He Hana
Māinoino Kā


Synopsis: Discusses the recent termination of Evan Dobelle by the Board of Regents and expresses gratitude to Dobelle for recognizing the importance of Kanaka Maoli and Kanaka Maoli progams.


Aloha e Kauakūkalahale a me ou mau makamaka heluhelu, ua lilo aku nei ke kipaku 'ia 'ana o Evan Dobelle mai kona kūlana pelekikena o ke Kulanui o Hawai'i i mea kama'ilio nui 'ia a puni ke ao nei. He mea minamina nō ia, 'oiai, he kanaka kāko'o 'o ia i ke Kanaka Maoli, a ma muli o ia kāko'o a me ka hana a nā Kānaka, ua ho'okumu 'ia nā mea like 'ole e pōmaika'i ai ke Kanaka Maoli ma ke Kulanui o Hawai'i ma kēia pae 'āina a puni.

'O kekahi mea e pū'iwa ai a e kaumaha ai paha ka na'au, 'o ia ke 'ano o kona kipaku 'ia 'ana. 'Auhea 'oukou e nā papa kahu kula o ke Kulanui o Hawai'i, "E 'ike 'oukou i ka hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha i ka 'īlio."

Aloha nō ke kanaka i kipaku 'ia mai kona kūlana hana, 'a'ole na'e 'o ia i ho'omaopopo 'ia ē ua kipaku 'ia. A eia kā, ua laha ia nūhou a puni ka honua. 'A'ole i kama'ilio iki 'ia he alo a he alo. He keu paha ia a ka hana maka'u wale. A i 'ole ia, he hana poholalo kā.

Aloha ho'i ia kanaka i hana 'ino 'ia pēlā, i kona wā e māka'ika'i ana ma ka 'āina 'ē me kona 'ohana i nā kulanui like 'ole e komo ai kāna keiki kāne.

A aloha ia kanaka i hana 'ino 'ia pēlā, 'a'ole na'e 'o ia i ho'omaopopo 'ia i ke kumu o ia kipaku 'ia 'ana. A 'a'ole ho'i i hō'ike 'ia ke kumu i mua o ka lehulehu.

Pēia 'oukou e mālama ai i ke kanaka, e ka papa kahu kula? Pehea lā kānaka ma kēia hope aku? E like ana paha ka ha'awina a Evan Dobelle e 'ike nei?

E lana kou mana'o e ke kanaka i hana 'ino 'ia aku nei, he kanaka 'oe e mōkākī ana ka hale i ka pepa 'ōma'oma'o (kālā). E lilo ana paha 'oe, e ke kanaka aloha wale i 'ona miliona. Aloha nō.

Ua lawa paha ka namunamu 'ana i ka hana lapuwale a ka papa o nā kahu kula o ke Kulanui o Hawai'i, a no laila, he wā ho'i kēia e hā'awi ai i ke aloha iā Evan Dobelle no ke kāko'o 'ana mai i nā polokalamu e pono ai ke Kanaka Maoli ma ke Kulanui o Hawai'i. A 'o ia ho'okahi ka pelekikena i hana pēlā. 'A'ole 'o ia i ho'omalimali wale mai nō ma ka 'ōlelo. Ua hana nō 'o ia a ua 'ike 'ia kāna hana e ka lehulehu. 'O kēia kolamu kekahi mea i ho'okumu 'ia ma muli o kona kāko'o 'ana mai.

A mahalo e Evan Dobelle no ke kāko'o mai, a na ke Akua e mālama iā 'oukou me kou 'ohana. 'O kahi mea e lana ai ka mana'o, 'o ia ho'i ka lilo 'ana iā 'oe he mau miliona makana e 'ōlelo ai 'oe, "Ua 'ae'oia au."

Mahalo e Kauakūkalahale, a me nā makamaka heluhelu ou, ke aloha nō, ke ho'i aku nei ko 'A'ala keiki, ua ahiahi.

[Aloha mai e nā hoa puni heluhelu, e 'olu'olu, e ho'ouna mai paha i mo'olelo a nūhou paha, i mea ho'i e pu'ipu'i ai a e nani ai ke kino o Kauakūkalahale, nā mea like 'ole ho'i, ka lekapī, ke mele, a pēlā aku. A e kala mai ho'i e nā kānaka i ho'ouna mai ma mua i mo'olelo. Eia māua nei, nā luna ho'oponopono, ke ho'omākaukau nei ia mau mea no kēia mau pule e hiki mai ana.] L.H.





E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua,
'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis
ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu

a i 'ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2624 (Kekeha)

This column is coordinated by the Hawaiian Language Department
at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH
President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian
Academic Excellence.

— ADVERTISEMENTS —
— ADVERTISEMENTS —


| | | PRINTER-FRIENDLY VERSION
E-mail to City Desk

BACK TO TOP


Text Site Directory:
[News] [Business] [Features] [Sports] [Editorial] [Do It Electric!]
[Classified Ads] [Search] [Subscribe] [Info] [Letter to Editor]
[Feedback]
© 2004 Honolulu Star-Bulletin -- https://archives.starbulletin.com


-Advertisement-