Sugar Bowl
Laiana Wong
Synopsis: Do bigger and stronger always translate into victory? Sometimes big is just big for nothing.
Aloha e nā makamaka o Kauakūkalahale mai ka mahiki 'ana o ka lā i Ha'eha'e a i kona poholo 'ana ma 'ō aku o Lehua. Eia au 'o kā 'oukou wahi mea kākau ke hā'awi aku nei i ko'u aloha makahiki hou iā 'oukou a pau loa. A ke lana nei ho'i ka mana'o e 'ike mai auane'i 'oukou i ke kūlana kū'ono'ono o ka nohona a puni ka makahiki hou. Hapenuia!
Ua ha'alele iho nei Nā Koa iā Honolulu nei no ka lele 'ana aku i Louisiana, kahi e kū'ē ai i nā 'lio Pulu o Georgia. He nui ka po'e "loea" ha'uki e koho nei i ua mau 'lio Pulu nei 'o ia ana ka lanakila ma kēia pā'ani 'ana, a no ka mea, ua 'oi aku ka ikaika o ko lākou mau hoa paio o ke kū'ē 'ana aku nei i ke kau pōpeku nei. He 'oia'i'o nō paha kēlā, a he 'oi aku nō ho'i ka nui o ke kino o ua po'e 'lio Pulu nei ma mua o ko Hawai'i. 'A'ole na'e e lilo ke eo i ka pilikua i nā manawa a pau.
Ma loko o ka mo'olelo o Kawelo, ua 'oi aku ka nui o ke kino o Kauahoa (Ka U'i o Hanalei) ma mua o Kawelo, eia na'e, ho'okahi wale nō pa'i māhanahana na ka lima o ua Kawelo nei, 'o ka hina akula nō ia o kahi Kauahoa, huli ana ke alo i luna, kākā ana nā welelau manamana wāwae i ka lewa, a e kahe ana nō ho'i ke koko i heleāwai a i ili aku ma loko o ka lepo. Pēia ho'i ka hopena o kahi pilikua ('o Goliath) ma kahi mo'olelo Paipala. I hakakā aku kona hana me Kāwika, he kanaka i hapa mai ka nui o kona kino i mua o Goliath, ho'okahi pana 'ana i ka pōhaku me ka ma'a, 'o ka hina akula nō ia o ua pilikua nei!
A no laila, mai noho a mana'o mai ē na ka mea nui o ke kino ka pepehi 'ana aku i ka mea i hapa mai ka nui o kona kino. 'A'ole pēlā i nā manawa a pau. 'O ke koa, ka 'eleu mikimiki, ka wīkani, ke akamai, a me ka ma'alea, 'a'ole nō e pili wale aku nō kēia mau 'ano i ke kanaka nui. Ua loa'a nō i ke kanaka li'ili'i kekahi.
'A'ole e nānā 'ia ka nui o ke kino, no ka mea, he nui pū mai'a wale nō ia i kahi manawa, a 'o ka nui o ke kelekele, 'a'ohe wahi 'oni maika'i o nā lālā o ke kino. A no laila, 'o ia mau 'ōlelo e kaena ana no ka nui o ke kime Georgia, he lehelehe wale nō. 'A'ole na ka 'ōlelo kaena ke kūla'i 'ana i ka hoa paio. 'A'ole na ka waha ka halihali 'ana, ke kīloi 'ana, a me ka peku 'ana i ka pōpō. Na ka lima a me ka wāwae kēia mau hana, a no ia mea ho'i, no laila, he makehewa ka ho'olohe 'ana i ka waha, aia ka pono 'o ka nānā 'ana aku i ka hana.
Eia a'e nō i ka Pō'alua e hiki mai ana e 'ike 'ia ai ka hana, a ma laila nō ho'i kākou e 'ike ai i ka 'oia'i'o a me ka 'ole o ka waha. He mea ikaika paha ka pilikua a he nui pū mai'a paha? I lilo auane'i ke eo i nā 'ahi kananā o Hawai'i, e lilo nō ho'i ia i mea e hilahila ai nā 'lio Pulu. E 'ike 'ia nō ho'i lākou he 'īlio hae e hae wale aku nei nō. 'A'ohe āna 'eha!
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.
E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
BACK TO TOP
Sugar Bowl
Laiana Wong
Synopsis: Do bigger and stronger always translate into victory? Sometimes big is just big for nothing.
Aloha e nä makamaka o Kauakükalahale mai ka mahiki 'ana o ka lä i Ha'eha'e a i kona poholo 'ana ma 'ö aku o Lehua. Eia au 'o kä 'oukou wahi mea käkau ke hä'awi aku nei i ko'u aloha makahiki hou iä 'oukou a pau loa. A ke lana nei ho'i ka mana'o e 'ike mai auane'i 'oukou i ke külana kü'ono'ono o ka nohona a puni ka makahiki hou. Hapenuia!
Ua ha'alele iho nei Nä Koa iä Honolulu nei no ka lele 'ana aku i Louisiana, kahi e kü'ë ai i nä 'lio Pulu o Georgia. He nui ka po'e "loea" ha'uki e koho nei i ua mau 'lio Pulu nei 'o ia ana ka lanakila ma këia pä'ani 'ana, a no ka mea, ua 'oi aku ka ikaika o ko läkou mau hoa paio o ke kü'ë 'ana aku nei i ke kau pöpeku nei. He 'oia'i'o nö paha këlä, a he 'oi aku nö ho'i ka nui o ke kino o ua po'e 'lio Pulu nei ma mua o ko Hawai'i. 'A'ole na'e e lilo ke eo i ka pilikua i nä manawa a pau.
Ma loko o ka mo'olelo o Kawelo, ua 'oi aku ka nui o ke kino o Kauahoa (Ka U'i o Hanalei) ma mua o Kawelo, eia na'e, ho'okahi wale nö pa'i mähanahana na ka lima o ua Kawelo nei, 'o ka hina akula nö ia o kahi Kauahoa, huli ana ke alo i luna, käkä ana nä welelau manamana wäwae i ka lewa, a e kahe ana nö ho'i ke koko i heleäwai a i ili aku ma loko o ka lepo. Pëia ho'i ka hopena o kahi pilikua ('o Goliath) ma kahi mo'olelo Paipala. I hakakä aku kona hana me Käwika, he kanaka i hapa mai ka nui o kona kino i mua o Goliath, ho'okahi pana 'ana i ka pöhaku me ka ma'a, 'o ka hina akula nö ia o ua pilikua nei!
A no laila, mai noho a mana'o mai ë na ka mea nui o ke kino ka pepehi 'ana aku i ka mea i hapa mai ka nui o kona kino. 'A'ole pëlä i nä manawa a pau. 'O ke koa, ka 'eleu mikimiki, ka wïkani, ke akamai, a me ka ma'alea, 'a'ole nö e pili wale aku nö këia mau 'ano i ke kanaka nui. Ua loa'a nö i ke kanaka li'ili'i kekahi.
'A'ole e nänä 'ia ka nui o ke kino, no ka mea, he nui pü mai'a wale nö ia i kahi manawa, a 'o ka nui o ke kelekele, 'a'ohe wahi 'oni maika'i o nä lälä o ke kino. A no laila, 'o ia mau 'ölelo e kaena ana no ka nui o ke kime Georgia, he lehelehe wale nö. 'A'ole na ka 'ölelo kaena ke küla'i 'ana i ka hoa paio. 'A'ole na ka waha ka halihali 'ana, ke kïloi 'ana, a me ka peku 'ana i ka pöpö. Na ka lima a me ka wäwae këia mau hana, a no ia mea ho'i, no laila, he makehewa ka ho'olohe 'ana i ka waha, aia ka pono 'o ka nänä 'ana aku i ka hana.
Eia a'e nö i ka Pö'alua e hiki mai ana e 'ike 'ia ai ka hana, a ma laila nö ho'i käkou e 'ike ai i ka 'oia'i'o a me ka 'ole o ka waha. He mea ikaika paha ka pilikua a he nui pü mai'a paha? I lilo auane'i ke eo i nä 'ahi kananä o Hawai'i, e lilo nö ho'i ia i mea e hilahila ai nä 'lio Pulu. E 'ike 'ia nö ho'i läkou he 'ïlio hae e hae wale aku nei nö. 'A'ohe äna 'eha!
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.
E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html
Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.
|