I Mua e Na Koa, Inu i ka Wai 'Awa'awa
Synopsis: Last Saturday, another first was achieved in Hawaiian language. Ke Kula Kaiapuni '
o Ānuenue Hawaiian language immersion school secured its first ever varsity football victory in its first year as a participant at the varsity level in the OIA. Nā Koa of Ānuenue prevailed in a tightly contested 14-0 win over the Kalani Falcons.
Hulō! Hulō! E kau ho'i nā lau lama! He nūhou ho'ohau'oli a he mea nō ho'i e ha'aheo ai nā makamaka a me nā hoaaloha e pa'u nei i ia hana 'o ka ho'ōla 'ōlelo Hawai'i. Ua lilo mai nei ke eo i nā keiki o ke Kula Kaiapuni 'o Ānuenue ma ka pā'ani pōpeku me nā Falcons o Kalani i mālama 'ia aku nei ma ke kahua pā'ani o Kaiser. 'O ka lanakila mua loa kēia o Nā Koa (ka inoa kapakapa o ke kime pōpeku) ma ke kūlana pae o'o o ka OIA. I kēlā makahiki aku nei, ua ho'okomo 'o Ānuenue i kona kime pōpeku mua loa i loko o ke kūlana pae 'ōpio a he nani ho'ā'o nō ia i loko nō o ke kāka'ikahi o nā keiki. I ka hopena, he 2 lanakila a he 6 eo ka mo'omō'ali.
I kēlā ho'okūkū 'ana aku nei me Kalani, ua loa'a maila he 14 'ai ma o nā 'ai holo 'elua a me ho'okahi puka 'ana ma ka 'ai keu pālua. 'O ka 'ai holo mua, na ka 'ao'ao kūpale ia.Ua kiloi mai ko Kalani 'alihi kūlele i ka pōpō i kona mea 'ā'apo, 'a'ole na'e i lawa ka ikaika o ia kiloi 'ana a ua lele mai ko Ānuenue 'āwa'a, 'o Ka'ehukai Nāuka, me ka mana'o e 'aihue i ua pōpō lā. I ka hiki 'ana mai na'e o ka pōpō, 'a'ohe wahi mea e pa'a i ka lima. 'O ka 'anu'u wale aku nō ia mai ka lima aku me ka lele hou 'ana aku a pa'a i ka 'apo 'ia e ka 'ā'iwa, e Kekona Ka'aihue, i kohu manu 'iwa i ka 'aihue 'ana i ka i'a a kekahi manu. 'O kona holo kikihi akula nō ia a hō'ea i ka pahu 'ai holo, a lilo nā 'ai mua he 'eono i ka 'ao'ao o Nā Koa. Aia ma ia hope koke iho, holo akula ua 'o Nāuka i ka 'ao'ao 'ākau me ke komo aku ma loko mai o ka "pylon". 'O ia ihola ka loa'a mai o nā 'ai keu 'elua.
'O ka lua o ka 'ai holo, na Nāuka nō ia. Kainō e kiloi ana 'o ia i ka pōpō i kekahi o kona mau 'ā'apo, 'a'ole kā. 'O ka pili pono mai o nā keiki kūpale i ua mau 'ā'apo lā a pau, 'epa akula 'o Nāuka ma ke 'ano ho'okiloi, a 'o kona pūliki ihola nō na'e ia i ka pōpō me ka holo kikihi aku nō ho'i a komo ma ka pahu 'ai holo. A no ka hā'ulepahū 'ana o ka ho'ā'o 'ai keu, ua kau palena 'ia ka 'ai i ka 14, a 'o ia wale ihola nō nā 'ai i loa'a ma ia pā'ani.
Nui ka hau'oli o nā keiki pōpeku a hau'oli pū nō ho'i me nā 'ohana a me nā makamaka a pau i hele mai i ka māka'ika'i i ua pā'ani lā. Mea mai ke ka'i nui, 'o Kealohamakua Wengler, ua mākaukau loa ka hoa paio, a me he mea lā ua maopopo 'ē nā ka'ane'ena a pau a Nā Koa i ho'ā'o ai. Pehea lā na'e i maopopo ai? Ua mālama 'ia nā mea a pau ma ka 'ōlelo Hawai'i!
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.
E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
BACK TO TOP
I Mua e Na Koa, Inu i ka Wai 'Awa'awa
Synopsis: Last Saturday, another first was achieved in Hawaiian language. Ke Kula Kaiapuni '
o Änuenue Hawaiian language immersion school secured its first ever varsity football victory in its first year as a participant at the varsity level in the OIA. Nä Koa of Änuenue prevailed in a tightly contested 14-0 win over the Kalani Falcons.
Hulö! Hulö! E kau ho'i nä lau lama! He nühou ho'ohau'oli a he mea nö ho'i e ha'aheo ai nä makamaka a me nä hoaaloha e pa'u nei i ia hana 'o ka ho'öla 'ölelo Hawai'i. Ua lilo mai nei ke eo i nä keiki o ke Kula Kaiapuni 'o Änuenue ma ka pä'ani pöpeku me nä Falcons o Kalani i mälama 'ia aku nei ma ke kahua pä'ani o Kaiser. 'O ka lanakila mua loa këia o Nä Koa (ka inoa kapakapa o ke kime pöpeku) ma ke külana pae o'o o ka OIA. I këlä makahiki aku nei, ua ho'okomo 'o Änuenue i kona kime pöpeku mua loa i loko o ke külana pae 'öpio a he nani ho'ä'o nö ia i loko nö o ke käka'ikahi o nä keiki. I ka hopena, he 2 lanakila a he 6 eo ka mo'omö'ali.
I këlä ho'okükü 'ana aku nei me Kalani, ua loa'a maila he 14 'ai ma o nä 'ai holo 'elua a me ho'okahi puka 'ana ma ka 'ai keu pälua. 'O ka 'ai holo mua, na ka 'ao'ao küpale ia.Ua kiloi mai ko Kalani 'alihi külele i ka pöpö i kona mea 'ä'apo, 'a'ole na'e i lawa ka ikaika o ia kiloi 'ana a ua lele mai ko Änuenue 'äwa'a, 'o Ka'ehukai Näuka, me ka mana'o e 'aihue i ua pöpö lä. I ka hiki 'ana mai na'e o ka pöpö, 'a'ohe wahi mea e pa'a i ka lima. 'O ka 'anu'u wale aku nö ia mai ka lima aku me ka lele hou 'ana aku a pa'a i ka 'apo 'ia e ka 'ä'iwa, e Kekona Ka'aihue, i kohu manu 'iwa i ka 'aihue 'ana i ka i'a a kekahi manu. 'O kona holo kikihi akula nö ia a hö'ea i ka pahu 'ai holo, a lilo nä 'ai mua he 'eono i ka 'ao'ao o Nä Koa. Aia ma ia hope koke iho, holo akula ua 'o Näuka i ka 'ao'ao 'äkau me ke komo aku ma loko mai o ka "pylon". 'O ia ihola ka loa'a mai o nä 'ai keu 'elua.
'O ka lua o ka 'ai holo, na Näuka nö ia. Kainö e kiloi ana 'o ia i ka pöpö i kekahi o kona mau 'ä'apo, 'a'ole kä. 'O ka pili pono mai o nä keiki küpale i ua mau 'ä'apo lä a pau, 'epa akula 'o Näuka ma ke 'ano ho'okiloi, a 'o kona püliki ihola nö na'e ia i ka pöpö me ka holo kikihi aku nö ho'i a komo ma ka pahu 'ai holo. A no ka hä'ulepahü 'ana o ka ho'ä'o 'ai keu, ua kau palena 'ia ka 'ai i ka 14, a 'o ia wale ihola nö nä 'ai i loa'a ma ia pä'ani.
Nui ka hau'oli o nä keiki pöpeku a hau'oli pü nö ho'i me nä 'ohana a me nä makamaka a pau i hele mai i ka mäka'ika'i i ua pä'ani lä. Mea mai ke ka'i nui, 'o Kealohamakua Wengler, ua mäkaukau loa ka hoa paio, a me he mea lä ua maopopo 'ë nä ka'ane'ena a pau a Nä Koa i ho'ä'o ai. Pehea lä na'e i maopopo ai? Ua mälama 'ia nä mea a pau ma ka 'ölelo Hawai'i!
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa.
E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html
Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.
|