Aloha Hāloa
Synopsis: The rally at Bachman Hall of the Univeristy of Hawai'i at Mānoa protesting patents on the kalo.
'Auhea 'oukou e nā makamaka aloha 'āina, aloha kupuna ho'i. 'O ka mea e kama'ilio 'ia ana i kēia lā, 'o ia ke po'omana'o e kau a'ela ma luna, 'o ia ho'i 'o Aloha Hāloa. A ua 'ike 'ia aku nei nō ke Aloha Hāloa ma ka Pō'ahā nei, i ka 'ākoakoa 'ana aku nei o kānaka, nā kūpuna, nā mākua, a me nā keiki. He mau lau paha ka nui. E nīnau mai auane'i kekahi, "No ke aha lākou i 'ākoakoa ai?" No ka hō'ike 'ana a'e i ke Aloha Hāloa, ke Aloha 'Āina, ke Aloha Kupuna ho'i, 'o ia ko lākou mea i 'ākoakoa aku ai.
I kupu a'e ka mana'o hō'eu'eu lehulehu ma muli o ka hana 'āpiki a ke Kula Nui o Hawai'i ma ke kāko'o 'ana i ka hana i palapala ho'okuleana nona ma luna o kahi kupuna aloha o kākou, 'o Hāloa. [E huikala mai i ko 'oukou mea kākau, 'a'ole maopopo na wai lā i ho'olālā i ka hālāwai hō'eu'eu, akā ke mahalo aku nei nā limahana o Kauakūkalahale i ia (mau) kanaka.]
He keu ka pōmaika'i o ia lā, ua kipa mai 'o Hālau Lōkahi, me ke alaka'i 'ana mai o Kumu Hina. 'A'ole i kana mai o ke aloha o ka na'au i ka 'ike 'ana aku i nā keiki o ia kula ma ka hō'ike 'ana mai i ko lākou aloha no Hāloa. [Mahalo iā 'oe e Hina a me nā kumu 'ē a'e o Hālau Lōkahi no ka pa'a o nā hula, nā oli a me nā mele i kā kākou po'e keiki.] Oli mai ana lākou i ko lākou hiki 'ana mai i ka hale 'o Bachman ma ke Kula Nui o Hawai'i ma Mānoa. A ma hope o ke aloha 'ana o ko Mānoa iā lākou, na 'Anakala Walter Ritte Jr. i hō'eu'eu mai i ke anaina. 'O kahi mea nui āna i kama'ilio mai ai, 'o ia ka hō'ole 'ana i ka hana 'ana i palapala ho'okuleana ma luna o ke kalo. A kāko'o mai ke anaina, 'a'ole palapala ho'okuleana. 'A'ole i li'uli'u kona kama'ilio 'ana mai, hō'ea maila ko ka Papa Lo'i 'o Kānewai, me Kumu Pōmaika'i Kaniaupio-Crozier a me 'Anakala Eddie Kaanana. A hiki pū mai nā haumāna o Hālau Kū Mana me kā lākou po'e kumu. Piha hau'oli ke 'ike aku i nā keiki ma kēia mau kula ho'āmana, e mana'o ai ke ola ma kēia hope aku.
A ma ia hope mai, ka'i akula nā kula 'elua a me ka Papa Lo'i 'o Kānewai a i mua pono o ka hale 'o Bachman. Kainō, e hele kino mai ana ka pelekikena o ua kula nui nei, no ke kama'ilio 'ana mai i kona mana'o no ka palapala ho'okuleana, a no ka ho'olohe 'ana ho'i i ka mana'o o nā kānaka i hiki aku i laila, eia kā, 'a'ole 'o ia i hele i ka hana i ia lā. Ua loa'a paha 'o ia i ka pe'epe'e, he ma'i kahiko ia, a 'o ka 'ike 'ia i kēia mau lā ka mea e kāhāhā ai ka no'ono'o.
Mahalo nui 'ia nā kānaka a pau i ha'i 'ōlelo ma ia lā, mahalo e 'Anakala Eddie, 'Anakala Walter, 'o Auntie Vickie, 'o Kumu Lilikalā, 'o Kumu Pōmaika'i, 'o Kumu Hina a me nā kānaka 'ē a'e (e kala mai i ka mea kākau, poina ihola paha kekahi). A mahalo ho'i iā 'oukou e nā hoa kāko'o i hele kino aku i laila i mea e hō'ike aku ai i ke Aloha Hāloa, ke Aloha 'Āina a me ke Aloha Kupuna.
'O ia ihola, ke ho'i aku nei ko Mānoa keiki, ua ahiahi. Aloha.
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.
E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
BACK TO TOP
Aloha Häloa
Synopsis: The rally at Bachman Hall of the Univeristy of Hawai'i at Mänoa protesting the patent on the kalo.
'Auhea 'oukou e nä makamaka aloha 'äina, aloha kupuna ho'i. 'O ka mea e kama'ilio 'ia ana i këia lä, 'o ia ke po'omana'o e kau a'ela ma luna, 'o ia ho'i 'o Aloha Häloa. A ua 'ike 'ia aku nei nö ke Aloha Häloa ma ka Pö'ahä nei, i ka 'äkoakoa 'ana aku nei o känaka, nä küpuna, nä mäkua, a me nä keiki. He mau lau paha ka nui. E nïnau mai auane'i kekahi, "No ke aha läkou i 'äkoakoa ai?" No ka hö'ike 'ana a'e i ke Aloha Häloa, ke Aloha 'Äina, ke Aloha Kupuna ho'i, 'o ia ko läkou mea i 'äkoakoa aku ai.
I kupu a'e ka mana'o hö'eu'eu lehulehu ma muli o ka hana 'äpiki a ke Kula Nui o Hawai'i ma ke käko'o 'ana i ka hana i palapala ho'okuleana nona ma luna o kahi kupuna aloha o käkou, 'o Häloa. [E huikala mai i ko 'oukou mea käkau, 'a'ole maopopo na wai lä i ho'olälä i ka häläwai hö'eu'eu, akä ke mahalo aku nei nä limahana o Kauakükalahale i ia (mau) kanaka.]
He keu ka pömaika'i o ia lä, ua kipa mai 'o Hälau Lökahi, me ke alaka'i 'ana mai o Kumu Hina. 'A'ole i kana mai o ke aloha o ka na'au i ka 'ike 'ana aku i nä keiki o ia kula ma ka hö'ike 'ana mai i ko läkou aloha no Häloa. [Mahalo iä 'oe e Hina a me nä kumu 'ë a'e o Hälau Lökahi no ka pa'a o nä hula, nä oli a me nä mele i kä käkou po'e keiki.] Oli mai ana läkou i ko läkou hiki 'ana mai i ka hale 'o Bachman ma ke Kula Nui o Hawai'i ma Mänoa. A ma hope o ke aloha 'ana o ko Mänoa iä läkou, na 'Anakala Walter Ritte Jr. i hö'eu'eu mai i ke anaina. 'O kahi mea nui äna i kama'ilio mai ai, 'o ia ka hö'ole 'ana i ka hana 'ana i palapala ho'okuleana ma luna o ke kalo. A käko'o mai ke anaina, 'a'ole palapala ho'okuleana. 'A'ole i li'uli'u kona kama'ilio 'ana mai, hö'ea maila ko ka Papa Lo'i 'o Känewai, me Kumu Pömaika'i Kaniaupio-Crozier a me 'Anakala Eddie Kaanana. A hiki pü mai nä haumäna o Hälau Kü Mana me kä läkou po'e kumu. Piha hau'oli ke 'ike aku i nä keiki ma këia mau kula ho'ämana, e mana'o ai ke ola ma këia hope aku.
A ma ia hope mai, ka'i akula nä kula 'elua a me ka Papa Lo'i 'o Känewai a i mua pono o ka hale 'o Bachman. Kainö, e hele kino mai ana ka pelekikena o ua kula nui nei, no ke kama'ilio 'ana mai i kona mana'o no ka palapala ho'okuleana, a no ka ho'olohe 'ana ho'i i ka mana'o o nä känaka i hiki aku i laila, eia kä, 'a'ole 'o ia i hele i ka hana i ia lä. Ua loa'a paha 'o ia i ka pe'epe'e, he ma'i kahiko ia, a 'o ka 'ike 'ia i këia mau lä ka mea e kähähä ai ka no'ono'o.
Mahalo nui 'ia nä känaka a pau i ha'i 'ölelo ma ia lä, mahalo e 'Anakala Eddie, 'Anakala Walter, 'o Auntie Vickie, 'o Kumu Lilikalä, 'o Kumu Pömaika'i, 'o Kumu Hina a me nä känaka 'ë a'e (e kala mai i ka mea käkau, poina ihola paha kekahi). A mahalo ho'i iä 'oukou e nä hoa käko'o i hele kino aku i laila i mea e hö'ike aku ai i ke Aloha Häloa, ke Aloha 'Äina a me ke Aloha Kupuna.
'O ia ihola, ke ho'i aku nei ko Mänoa keiki, ua ahiahi. Aloha.
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.
E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html
Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.
|