Ka Imu A Kane
Synopsis: Continuation of last week's story, with a comparison of aloha ali'i evident in the story, with aloha kupuna, evident in Hui Mālama I Nā Kūpuna O Hawai'i Nei's actions.
(Ho'omau 'ia)
Ua olelo aku la ua aliiwahine nei i kona poe kanaka, e hele e huli i kahi e loaa ai ke ola ia lakou, aohe nana iaia, oiai hookahi wale no ia, a ina no oia e make i ka pololi, ua hiki no, no ka mea, ua hiki i na kahu ke huna i kona mau iwi a nalo me ka ike ole ia, no ka mea, he mau iwi punahele kona.
Ua olelo mai la kona poe kanaka iaia, aole lakou i makemake e hana pela, ua oi aku ko makou pono e noho pu me oe a make like me oe e kelii wahine, oiai, he mau iwi make no keia mahope ou e Kalani. Ua ike io iho la no hoi ua aliiwahine nei i ka oiaio o ka manao o kona poe kanaka.
['Auhea 'oukou e nā makamaka heluhelu, eia kākou ke 'ike aku nei i ia mea he aloha ali'i, 'o ia ho'i, ke aloha o ke ali'i i kona po'e kānaka i mea e pono ai lākou. A pēia pū me ke aloha o nā kānaka i ko lākou ali'i, ma ko lākou 'ōlelo 'ana, 'a'ole lākou e ha'alele i ko lākou ali'i, a e huli i kahi mea e ola ai lākou me ka nānā 'ole iā ia. 'O ia ihola ke aloha ali'i 'oia'i'o i 'ike 'ia ma nā mo'olelo like 'ole o ke au i hala. A 'o ia mea ho'okahi nō ke 'ike 'ia aku nei a hiki i kēia lā a mau loa aku ma o ke aloha kupuna. Ua 'ōlelo pa'a 'o Hui Mālama I Nā Kūpuna O Hawai'i Nei i nā kūpuna, e mālama 'ia ana nā iwi o lākou. A e like ho'i me ka 'ike 'ana o ua ali'iwahine nei i wī kona 'āina i "ka oiaio o ka manao o kona poe kanaka," pēia pū nō e 'ike nei nā kūpuna, a me kākou ho'i o kēia ao, i ka 'oia'i'o o ka mana'o o Hui Mālama I Nā Kūpuna O Hawai'i Nei, he mau kānaka lākou e ola ai nā iwi. A he aloha nō ko nā kūpuna, a e 'ike 'ia nei ma o ka hō'ike 'ana a'e nei o Kupuna Lani Kiesel i mua o ka lehulehu i nā palapala 'elua i loa'a iā ia. A aloha nō e Halealoha, mahalo iā 'oukou me kou mau hoa 'onipa'a. A i kēia manawa, e ho'i aku kākou i ka mo'olelo.] L.H.
Ua noho aku la no lakou a hiki i ka pau loa ana o na palapala i hoopiha ia ika O-o, oia ka ai i kaulai ia a maloo a waiho ia iloko o na hokeo nunui a me na umeke palapaa.
A i ka pau loa ana oia mau mea, ua noho iho la na mea a pau me ka pololi a ka wi a ka ai, oi ikaika mai na kanaka i ka hele a hiki ole ke hele, a noho malie i kahi hookahi a hina wale iho la no a hiamoe no ka nawaliwali i ka pololi i ka ai ole.
I kekahi lā, ala mai la ke aliiwahine a okuu ma ka puka o kona hale alii a huli aku la a nana iuka a iaia e hoomau ana i ka nana, ike aku la oia i ka iho mai o keia kanaka a kahea aku la oia i kekahi o kona poe kahu. He kanaka ae keia e iho mai nei, e nana aku oe. ninau mai la ua kahu nei; Aia i hea oe e ike nei? Aia malalo iho o ka nuku pili o Pumauu, Keu no ka ike o kou maka e Kalani, iloko o keia loihi a mamao launa ole ua ike ia, a owau hoi aohe ike ia aku o ka maalo mai.
('A'ole i pau)
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.
E ho'ouna 'ia mai nä leka iä mäua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
BACK TO TOP
Ka Imu A Kane
Synopsis: Continuation of last week's story, with a comparison of aloha ali'i evident in the story, with aloha kupuna, evident in Hui Mälama I Nä Küpuna O Hawai'i Nei's actions.
(Ho'omau 'ia)
Ua olelo aku la ua aliiwahine nei i kona poe kanaka, e hele e huli i kahi e loaa ai ke ola ia lakou, aohe nana iaia, oiai hookahi wale no ia, a ina no oia e make i ka pololi, ua hiki no, no ka mea, ua hiki i na kahu ke huna i kona mau iwi a nalo me ka ike ole ia, no ka mea, he mau iwi punahele kona.
Ua olelo mai la kona poe kanaka iaia, aole lakou i makemake e hana pela, ua oi aku ko makou pono e noho pu me oe a make like me oe e kelii wahine, oiai, he mau iwi make no keia mahope ou e Kalani. Ua ike io iho la no hoi ua aliiwahine nei i ka oiaio o ka manao o kona poe kanaka.
['Auhea 'oukou e nä makamaka heluhelu, eia käkou ke 'ike aku nei i ia mea he aloha ali'i, 'o ia ho'i, ke aloha o ke ali'i i kona po'e känaka i mea e pono ai läkou. A pëia pü me ke aloha o nä känaka i ko läkou ali'i, ma ko läkou 'ölelo 'ana, 'a'ole läkou e ha'alele i ko läkou ali'i, a e huli i kahi mea e ola ai läkou me ka nänä 'ole iä ia. 'O ia ihola ke aloha ali'i 'oia'i'o i 'ike 'ia ma nä mo'olelo like 'ole o ke au i hala. A 'o ia mea ho'okahi nö ke 'ike 'ia aku nei a hiki i këia lä a mau loa aku ma o ke aloha kupuna. Ua 'ölelo pa'a 'o Hui Mälama I Nä Küpuna O Hawai'i Nei i nä küpuna, e mälama 'ia ana nä iwi o läkou. A e like ho'i me ka 'ike 'ana o ua ali'iwahine nei i wï kona 'äina i "ka oiaio o ka manao o kona poe kanaka," pëia pü nö e 'ike nei nä küpuna, a me käkou ho'i o këia ao, i ka 'oia'i'o o ka mana'o o Hui Mälama I Nä Küpuna O Hawai'i Nei, he mau känaka läkou e ola ai nä iwi. A he aloha nö ko nä küpuna, a e 'ike 'ia nei ma o ka hö'ike 'ana a'e nei o Kupuna Lani Kiesel i mua o ka lehulehu i nä palapala 'elua i loa'a iä ia. A aloha nö e Halealoha, mahalo iä 'oukou me kou mau hoa 'onipa'a. A i këia manawa, e ho'i aku käkou i ka mo'olelo.] L.H.
Ua noho aku la no lakou a hiki i ka pau loa ana o na palapala i hoopiha ia ika O-o, oia ka ai i kaulai ia a maloo a waiho ia iloko o na hokeo nunui a me na umeke palapaa.
A i ka pau loa ana oia mau mea, ua noho iho la na mea a pau me ka pololi a ka wi a ka ai, oi ikaika mai na kanaka i ka hele a hiki ole ke hele, a noho malie i kahi hookahi a hina wale iho la no a hiamoe no ka nawaliwali i ka pololi i ka ai ole.
I kekahi lä, ala mai la ke aliiwahine a okuu ma ka puka o kona hale alii a huli aku la a nana iuka a iaia e hoomau ana i ka nana, ike aku la oia i ka iho mai o keia kanaka a kahea aku la oia i kekahi o kona poe kahu. He kanaka ae keia e iho mai nei, e nana aku oe. ninau mai la ua kahu nei; Aia i hea oe e ike nei? Aia malalo iho o ka nuku pili o Pumauu, Keu no ka ike o kou maka e Kalani, iloko o keia loihi a mamao launa ole ua ike ia, a owau hoi aohe ike ia aku o ka maalo mai.
('A'ole i pau)
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai'i at Mānoa, supported by UH President Evan Dobelle's Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.
E ho'ouna 'ia mai nā leka iā māua, 'o ia ho'i 'o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
a i 'ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
Note: Because most Web browsers are unable to display the kahako (horizontal line, or macron) used to add emphasis to a vowel in written Hawaiian, we have substituted the corresponding vowel with an umlaut (two dots, or dieresis). To view this text as it was meant to be read, you must have a Hawaiian-language font installed on your computer. You can obtain free versions of these fonts from the University of Hawaii-Hilo's Web site, http://www.olelo.hawaii.edu/eng/resources/fonts.html
Some newer Web browsers, (such as Netscape 7 and Internet Explorer 6 on certain operating systems) can display kahako without a Hawaiian-language font, using a specialized coding system called Unicode. To jump to a Unicode version of this column, click here.
|